news-background
news-background

نقد فیلم Smile: مرگ لبخند می‌زند

سینمایی «لبخند» (Smile) ملودرام ترسناک، تند، دلهره‌آور و اولین ساخته‌ی پارکر فین که اقتباسی است از فیلم کوتاه این کارگردان با عنوان «لورا نخوابیده»، روایت دکتر رز کوتر (سوزی بیکن)، روانپزشکی است که کار در چالش‌برانگیزترین محیط ممکن را انتخاب کرده است: یک اورژانس بیمارستانی که در آن بیماران همواره در خشن‌ترین و حادترین وضعیت خود قرار دارند. در طی یکی از روزهای پر تب و تاب کاری، یکی از بیماران او که زن جوانی است به شدت آشفته و هراسان، در اتاق ملاقات با او دیدار می‌کند و به او می‌گوید که نفرینی او را در بر گرفته و شیطانی خندان او را تحت تعقیب قرار می‌دهد؛ شیطانی که در بدن افراد مختلف زندگی می‌کند و به هر شکلی و در هر جسمی به او نزدیک می‌شود. در جسم دوستان، غریبه‌ها و الخ... در همین حین که رز سعی دارد او را آرام کند، دختر بیمار به شکلی غیرقابل پیش‌بینی، لبخندزنان خودش را می‌کشد و از آن لحظه به بعد رز متوجه می‌شود که او نیز درگیر این نفرین و نیروی شر شده است.

مرگ‌ لبخند می‌زند

فیلم در نور و فضایی آرام، آزاردهنده، سرد، بیمارگون و مایوس‌کننده به تصویر آمده است که توهمات و هجوم‌های فراطبیعی را همراه با ترس‌های بی‌رحمانه و به شدت تاثیرگذار، زنده می‌کند. «لبخند» فیلمی است که تاثیرات آن مطمئناً قابل تشخیص است و مسلماً مخاطب را وارد قلمرو ژانر وحشت می‌کند. مخاطب در صحنه‌‌های آغازین می‌بیند که شخصی لبخندزنان، جان خود را می‌گیرد و کاراکتر از آن به بعد توسط این لبخند ترسناک و وحشتناک که بخشی از نیروی شر است، تعقیب می‌شود. نیروی شری که روح و روان افرادی که شاهد چیزی بسیار ناامیدکننده و وحشتناک بوده‌اند، را تسخیر می‌کند و دردها و رنج‌های‌شان را به خشونت ختم می‌کند: خشونتی از جنس خودآزاری یا دگرآزاری.

فیلم به نوعی نمایشی است از تکه‌ای از نفرینی کیهانی به شکل لبخندی بدخیم که حامل، فعال کننده و جاری کننده‌ی این نیرو است. فی‌الواقع موضوع انتقال نفرین از یک فرد به فرد دیگر و جاری شدن نفرین و امر شر، در این‌جا وجه‌ی درونی پیدا می‌کند و از زخم‌های روحی که از کودکی با افراد همراه می‌ماند، تغذیه می‌کند و این یکی از نکات مثبت فیلم است.

«لبخند» داستان گیرا و غیرقابل حدسی دارد و از ریتم خوبی برخوردار است و فیلمساز که نخستین فیلم بلند خود را به تصویر آورده است، به درستی توانسته عنصر ترس را در موقعیت‌هایی که به هیچ عنوان انتظار آن نمی‌رود، به کار ببندد و برای حفظ تعلیق، کوشا باشد. لحظات در طول روایت اثر تنش‌زا، هراسناک و کابوس‌وار هستند و نکته‌ی مهم این‌جاست که فین با بازیگرانی کاری کرده که می‌دانند چگونه به شکلی هراسناک و آزاردهنده لبخند بزنند و هراس را به جان مخاطب بیاندازند.

از‌ دیگر جنبه‌های دلهره‌آور درون فیلم غلبه‌ی افسردگی بر روان و ذهن و جسم انسان است که نشان می‌دهد مهم نیست که یک انسان کنترل ذهن خود را در دست دارد یا نه چرا که در نهایت افسردگی او را کاملاً از بین می‌برد و حتی ممکن است مخاطبین نیز قربانی همین چالش باشند؛ و اتفاقا خودویرانی و تبعاتش، تنها راه خروج از این چاه عمیق و خوفناک است.

«لبخند» اثری یونیک است و بسیاری از شوک‌های موجود در آن همچون: لبخندهای آزاردهنده، اشکالی در سایه، صدایی در تلفن، کشته شدن حیوان خانگی و همه و همه فضایی ناآرام ایجاد می‌کنند که کاملاً آزاردهنده است. جدا از عناصر ماوراء طبیعی، سوزی بیکن در نقش رز بی‌نظیر است؛ دکتر حاذق، زبردست و بی‌نهایت مسئولیت‌پذیر که به نظر می‌رسد کشف او نه تنها پاسخی به این رویدادهای شدید است، بلکه راه باریکی است به گذشته‌ای دردناک که او نمی‌تواند از آن چشم‌پوشی کند. کاراکتری که هیچکدام از اطرافیانش نمی‌توانند در زمانی که در دردناک‌تریک لحظات خود قرار دارد، حمایتی را که نیاز دارد را به او ارائه دهند و انتخاب‌های او تماما زیربنای انزوای فزاینده‌ی اوست. از نوع و رنگ پوشش گرفته تا اعمال او.

لحن فیلم ترسناک، دلهره‌آور و منطقی است. در حالی که درخواست برخی از فیلم‌های ترسناک برای تعلیق منطقی به نفع آن‌ها عمل می‌کند، این مورد برای لبخند صدق نمی‌کند. خالقان اثر با تعلیق منطقی، فقط قهرمان داستان و وضعیت او را بد جلوه می‌دهند. با این حال، با وجود برخی از گام‌های اشتباه، «لبخند» تلاشی شجاعانه برای مقابله با تروما و تسخیر روح و روان در یک فیلم ترسناک است و فی‌الواقع از مفاهیم اصلی که در فیلم وجود دارد؛ مفهوم تروما است، «لبخند» چیزی را نشان می‌دهد که ما هرگز نمی‌توانیم از آن فرار کنیم و نیروی شر افرادی را هدف قرار می‌دهد که آسیب‌هایی دارند که نتوانسته‌اند آن‌ها را بپذیرند.

در نهایت می‌توان گفت «لبخند» مملو از دلهره‌ها و هراس‌های کوچک و بزرگ است. تصویری تند و تیز که با ابزار دقیق، قابل‌تشخیص‌ترین نشانه‌ی لذت ما را به اشکال وحشتناکی از درد و اندوه و نگرانی تبدیل می‌کند و ذهنمان را تسخیر. این یک فیلم ترسناک هوشمند، مؤثر و خوش‌ساخت است که از امر شری رونمایی می‌کند که حتی می‌تواند باثبات‌ترین زندگی‌ها را تحت تأثیر قرار دهد.

یاسمن اسمعیل‌زادگان

دیدگاه‌ها

برای ارسال دیدگاه باید وارد شوید
۲۴ آذر ۱۴۰۱ ۱۲:۲۴

عجب نقد یونیکی باز هم از این مدل نقدا بذارین

نمایش اسپویل