news-background
news-background

نقد فیلم Women Talking: رفتن ستایش‌گر ایمان است

رفتن ستایشگر ایمان است

لاگ‌لاین: پس از افشای تجاوز خشن مردان به زنان در مستعمره‌ای بی‌نام، عده‌ای از زنان تصمیم می‌گیرند تا راهی برای ادامه‌ی زیستن انتخاب کنند و در این میانه، در گفت‌وگوهای‌شان ماهیت وجودی و دینی مفاهیم را به چالش می‌کشانند و دست‌آخر با هم‌دلی و اتحاد تصمیم بزرگ‌شان را اجرا می‌کنند...

فیلم «حرف‌های زنانه» (Women Talking) جدیدترین فیلم سارا پلی است که براساس رمانی مستندگونه به همین نام اثر میریام توئز ساخته شده است. توئز این کتاب را پس از رسوایی در منونیت نوشت و اثری بسیار تأثیرگذار بر جای گذاشت. در داستان - مستند حرف‌های زنانه داستان در منونیت، کلونی مسیحی‌های بولیوی در بازه‌ی زمانی ۲۰۰۵-۲۰۰۹ رخ می‌دهد، درحالی‌که در فیلم جغرافیای داستان را از بولیوی به تمامی جهان کشانده است. سارا پلی علاوه‌بر کارگردانی فیلم‌نامه‌نویسی زبردست است و در اولین تجربه‌ی فیلم بلندش، «دور از او» (۲۰۰۶)، هم توانسته اسکار بهترین فیلم‌نامه‌ی اقتباسی را به دست آورد. وی در «حرف‌های زنانه» دست به آفرینش جهانی زده است که در آن تمامی مفاهیم پایه‌ای در گفت‌وگوی زنان واسازی می‌شوند و در بستری توراتی انتخابی وضعیتی اگزیستانس را به تصویر می‌کشد. این فیلم‌ که نامزد بهترین فیلم و برنده‌ی بهترین فیلم‌نامه‌نویسی اقتباسی از جشنواره‌ی اسکار ۲۰۲۳ است روایتی زنانه را آغاز می‌کند که پس از پایان فیلم هم ادامه می‌یابد.

رفتن ستایشگر ایمان است

ماندن یا نماندن، مسئله این است

اونا (رونی مارا) زنی جوان و باردار است که در مستعمره‌ای دورافتاده و مسیحی‌مذهب زندگی می‌کند. در یک وضعیت اتفاقی زنان مستعمره پی می‌برند که کبودی‌ها و خونریزی‌ها و عفونت‌ها و بارداری‌ها علتی واقعی دارند و این شیاطین و ارواح نیستند که به دختران تجاوز می‌کنند، بلکه مردان پس از بی‌هوش کردن دختران با خشونت تمام به آنان تجاوز می‌کنند و ریش‌سفیدان هم بی‌اعتنا از این جنایت هولناک می‌گذرند و آن را آن‌قدر بی‌اهمیت می‌دانند که حتی درباره‌ی آن صحبتی به میان نیامده است.

اما با آشکار شدن تعرض و نمایان شدن وقاحت، دیگر هیچ مسامحه‌ای امکان‌پذیر نخواهد بود. مردان برای آزاد کردن متجاوزان با بردن وثیقه به شهر می‌روند و دو راه‌حل جلو پای زنان می‌گذارند: ببخشند یا بروند. زنان اما سه راه را در نظر می‌گیرند: ببخشند، بمانند و بجنگند، بروند. در جلساتی که زنان برگزار می‌کنند و توسط معلمی جوان که عاشق اوناست صورت‌جلسه می‌شود بحث‌هایی به میان می‌آیند که روند شناخت خویشتن است. به پرسش کشیدن همه‌ی تعاریف گذشته، بررسی قرائت حاکمیت و قدرت مسلط از دین و نقد آن، شک کردن و از نو شناختن بارها‌وبارها در ضرب‌الاجلی بیست‌وچهارساعته با جدل‌های توأم با مهربانی و درک دیگری به هم می‌آمیزد. به قول باختین، برای درک دیگری سه مرحله‌ی ناگزیر وجود دارد: ۱. افق مشترک؛ ۲. آگاهی مشترک؛ ۳. کنش مشترک. در روایت و مکالمه‌های همراه با اشک و لبخند زنان این سه مرحله به همین ترتیب به بسط و شرح پیرنگ می‌انجامد. 

در جهانی که سارا پلی تصویر کرده است هیچ مردی جز آگوست، که او نیز فرزند مادری تبعیدشده از مستعمره است، صحبت نمی‌کند و تنها زنان‌اند که امکان دیالوگ کردن دارند. سکانس پایانی فیلم به‌شدت به سفر خروج و قرائت دینی یهودیت در تاریخی دور و هجرت اجباری یهودیان از آلمان در جنگ جهانی دوم تنه می‌زند. یادآوری این نکته نیز حایز اهمیت است که اگرچه در پایان فیلم روایت و داستان نیز پایان می‌یابد، اما گفتمان آن نه‌تنها تمام نمی‌شود که امکان و گشودگی گفتمان تازه آغاز خواهد شد.

مسئله‌ی آزادی زنان در سرزمین ما، به‌ویژه در سال گذشته، فیلم‌نامه‌ی قدرتمند و بازی‌های عالی بازیگران از رونی مارا و کلر فوی گرفته تا فرانسیس مک‌دورمند بزرگ، موسیقی فضاساز و حرفه‌ای هیلدور گودنادوتیر، نامزد بهترین موسیقی در گلدن گلوب، دست به دست هم داده‌اند تا فیلمی دیدنی و اثرگذار را رقم بزنند که برای ما فرصتی است برای دوباره اندیشیدن به روند مبارزه در بستر استبداد دینی و شنیدن پاسخ‌های متفاوت به ماندن یا رفتن.

سمیرا شهبازی

دیدگاه‌ها

برای ارسال دیدگاه باید وارد شوید
۲۰ فروردین ۱۴۰۲ ۱۲:۰۷

عالی👏👏👏👏

نمایش اسپویل