زمان مطالعه: ۶ دقیقه
نقد فیلم Avatar: The Way of Water: آهای! بومیان جهان متحد شوید
آهای! بومیان جهان متحد شوید
لاگ‌لاین: جیک سالی و نیتیری در جتگل‌های پاندورا با دو پسر و دو دخترشان و یک پسرـ انسان به نام اسپایدر با خوشی زندگی می‌کنند تا در آستانه‌ی کسوف، کلنل مایلز کواریچ که پیش از این به دست نیتیری کشته شده است در یک نوترکیب با حفظ خاطرات انسانی مایلز و برای انتقام بازمی‌گردد. بعد از یک سری حادثه، خانواده‌ی سالی برای امنیت اهالی جنگل و فرار از دست مایلز به یکی از جزایر و به دهکده‌‌ی متکایینا پناه می‌برند، اما مایلز و دارودسته‌اش دست از تعقیب برنخواهند داشت...
فیلم «آواتار: راه آب» (Avatar: The Way of Water)، پرفروش‌ترین فیلم ۲۰۲۲، بعد از کش‌وقوس‌های فراوان دوران کرونایی از راه رسیده است و خودش را برای فهرستی از جایزه‌های اسکار آماده کرده است. شیفتگان سینمای علمی تخیلی و ژانر ابرقهرمانی و دوست‌داران جیمز کامرون هم سرانجام می‌توانند حدود ۱۹۲ دقیقه در دنیای آیندگان فرازمینی قرار بگیرند و از فضاسازی آن شگفت‌زده شوند.
جیمز کامرون در «راه آب» خانواده‌ی سالی را با شعار «سالی‌ها جدایی‌ناپذیرند» پروتاگونیست داستان قرار می‌دهد و نوترکیب مایلز را با انسان‌هایی شکارچی و دانشمند و نظامی که در سازمان انسانی استعمار پاندورا معروف به آر.دی.ای مشغول به کارند در هیبت و هیئت آنتاگونیستی مقابل‌شان قرار می‌دهد تا یک درام خانوادگی با محوریت موضوع تکراری حفظ ساختار خانواده را به قرن بیست و دو میلادی ببرد. زمانی در آینده و مکانی به نام پاندورا که برخی از دانشمندان اخترشناس بر آن‌اند که بی‌شباهت به زمین نیست و ممکن است در آن حیات و حتی حیاتی انسانی یا شبه‌انسانی وجود داشته باشد. جدال خیر و شر میان دو گروه سه ساعت به طول می‌انجامد و در این رهگذر تماشاگر در کنار داستان کم‌رمق و روایتی میان‌مایه شاهد تصاویری شکوهمند و حیرت‌انگیز شود. کارگردان جسور کانادایی این‌بار نیز در بستر سای فای از وحشت پیشرفت افسارگسیخته‌ی تکنولوژی و پیوستگی ارگانیک و زیبای طبیعت می‌گوید و از راه رستگاری که بازگشت به جان و روح طبیعت و در آن تنیده شدن است روایت می‌کند؛ روایتی که در کسوف و در یکی از ماه‌های منظومه‌ی آلنا قنطورس رخ داده است.
کار پدر حفاظت از خانواده است.
جیک سالی که بدن انسانی‌اش را به عشق نیتیری سال‌هاست ترک کرده است اکنون رئیس قبیله‌ی اوماتیکایاست و تلاش می‌کند تا کودکانش را، نیتیام و لوآک و کیری و توک، برای زندگی در قبیله آماده کند و به آن‌ها شکار و شنا و سوارکاری بر اسب‌های پرنده را یاد می‌دهد. اسب‌هایی که بی‌شباهت به وال‌های بال‌دار نیستند و با اتصال گیسوان سوارکار در یال‌های‌شان به همدیگر پیوند می‌خورند که گویی یک پیکرند. اسپایدر پسر-انسانی هم‌سن‌وسال پسران جیک است که در آن نبرد معروف در گذشته میان آواتارها و ناوی‌ها و شکست آواتارها رها شده است و جیک و نیتیری سرپرستی‌اش را بر عهده دارند. وقتی مایلز به هیئت گونه‌ای نوین به نام نوترکیب، ریکامبیننت، دوباره زنده می‌شود به قصد انتقام با گروهی مسلح راهی اوماتیکا می‌شود تا جیک را بکُشد و با اهلی کردن قبایل پاندورا خانه‌ای جدید به جای زمین برای نوع بشر ایجاد گردد.
داستان به صورت پینگ‌پنگی از ناوی‌ها به ناوگان انسان‌ها و آواتارها ادامه می‌یابد. دزدیدن اسپایدر، فرار خانواده‌ی جیک سالی از ترس از بین بردن قبیله و خانواده و طی کردن مسیری طولانی در آسمان با ابرها و آتشفشان‌ها و درخواست پناهندگی به قبیله‌ی آوا آتلو خانواده را با چالشی دیگر روبه‌رو می‌کند تا مهارت‌های زیستن در جنگل را کنار بگذارند و اکنون همچون قبایل آب‌سنگی شناگران ماهری شوند و برای خود حیوان پرنده‌ای دیگر برگزینند. اگرچه تنواری رهبر قبیله متکایینا آن‌ها را می‌پذیرد، اما جدال میان فرزندان دو قبیله تا دوستی و اتحادشان وقت‌گیر است و لوآک، پسر شجاع و کنجکاو جیک، در یکی از ماجراها با موجودی غول‌آسا و نهنگ‌مانند به نام پایاکان آشنا می‌شود. این موجودات تناور، تولکون‌ها، همزادهای اهالی قبیله‌اند و آن تولکونی که به خاطر سرپیچی از قوانین طرد شده است همان پایاکان است. مایلز که دست از پیگرد جیک و خانواده‌اش برنداشته است با امکانات کامل به آن‌ها حمله می‌کند و در این راه نیتیام کشته می‌شود و آتش خشم و انتقام چنان ابرقهرمانانی می‌سازد که با دست خالی و با کمک پایاکانِ تبعیدی سالی‌ها پیروز می‌شوند و اسپایدر هم دوباره در کنار آن‌ها می‌ماند.
ارسطو به‌درستی حماسه را برای مردمان عادی و در ذیل تراژدی قرار داده است. در فیلم «آواتار: راه آب» فیلم‌نامه‌نویسان کوشیده‌اند تا با به خلق موجودات تازه همچون تولکون‌ها و درخت ارواح و به کارگیری آیتم‌هایی چون اتصال گیسوان در شاخه‌ها و یال‌ها و برگزاری آیین‌هایی با موسیقی در زمان تولد و مرگ دست به خلق جهانی دیگر بزنند که اگرچه بسیار با دنیای ما متفاوت است، دارای همان مفاهیم پایه‌ای مانند قداست خانواده، پدرسالاری، شجاعت و ایثار است. داستان سه‌ساعته‌ی فیلم از تمامی تکنیک‌های روایت مثل فلاش‌بک، نریشن، روایت خطی، پیوند از طریق آگاهی ذهن استفاده می‌کند تا بتواند هماهنگی لازم را برقرار سازد که به نظر در این راه موفق نبوده است.
اما آن‌چه موجب رهایی فیلم می‌شود تصویر است. از این نظر، شرکت لایستورم انترتیمنت کاری کرده است کارستان. فیلم نه‌تنها برای دوست‌داران افکت‌های دیداری و جلوه‌های ویژه نمونه‌ای برازنده است، بلکه خود به‌تنهایی دانشگاهی است که دانشجویان و علاقه‌مندان حرفه‌ای را مشتاق فراگرفتن و آموختن از فیلم خواهد کرد. فیلم‌برداری خیال‌انگیز راسل کارپنتر، برنده‌ی اسکار بهترین فیلم‌برداری برای تایتانیک، صداگذاری و طراحی صحنه، تدوین بی‌نقص، شبیه‌سازی رایانه‌ای و استفاده از تکنیک‌های ردیابی حرکت مجموعه‌ای پدید آورده است که برای کسانی هم که سینمای علمی تخیلی را دوست ندارند به یک‌بار دیدن می‌ارزد.
بنابراین، قبول داشتن یا نداشتن فرضیه‌ی فرازمینی‌ها و بیگانگان را کنار بگذارید و به دنیای پسابشقاب‌پرنده‌ای و اپرای فضایی سفر کنید و با ابرقهرمانان در فضایی فانتزی و پست‌گوتیک همراه شوید تا آینده‌ی روبات‌های آسیموف و ادیسه‌ی فضایی کلارک و داستان‌های ژول‌ورن را در یک نشست سه‌ساعته بازبینی نمایید.
سمیرا شهبازی
دیدگاه‌ها
مهمان
برای ارسال دیدگاه باید وارد شوید