زمان مطالعه: ۵ دقیقه
نقد فیلم Nope: مقابله علیه پاک شدن نام‌خانوادگی از تاریخ سینما یا نمایش فرازمینی‌ها و تماشای سقوط دیگری
تریلر «نه» (Nope) به کارگردانی جردن پیل، یکی از موردانتظارترین فیلم‌های تابستانی که بر محور تهدیدهای فرازمینی می‌چرخد، علاوه بر اینکه پرسش‌های مهمی را به وجود می‌آورد، میان وسترن، فیلم ترسناک، علمی تخیلی و طنز حرکت می‌کند و با تنش‌های درونی جذاب، تعلیق‌های حساب شده و بی‌عیب، شوخی‌های تند و فضایی فریبنده و دلهره‌زا، تا آخرین لحظات مخاطب را درگیر می‌کند.
زمانی که پیل اولین فیلمش «برو بیرون» را در سال ۲۰۱۷ مقابل دوربین برد و برنده‌ی اسکار بهترین فیلمنامه اصلی و همچنین جایزه‌ی زحل برای بهترین فیلم ترسناک شد، ثابت کرد که فیلمساز فوق‌العاده‌ای در این ژانر است. پیگیری‌های پیل، نشان داد که تمایل او به وحشت اجتماعی آگاهانه است و به هیچ‌وجه اتفاقی نبوده است. شاید تازه‌ترین فیلم او نسبت به «برو بیرون» واکنش‌های کمتری را در بر داشته باشد، اما با کارگردانی ظریف، نویسندگی دقیق و هنرمندانه‌اش، اثر قابل تاملی را ارایه داده.
پیل در «نه»، دگربار به سراغ داستان‌های ترسناک کلاسیک رفته و آنها را زیر و رو می‌کند تا در واقع تفسیر اجتماعی کوبنده‌ای را ارائه کند و همین امر، زمینه‌ی جدیدی را برای پیل ایجاد می‌کند، کسی که گامی به سوی داستان‌های علمی تخیلی برداشته تا فیلمی غیرعادی از موجودات بیگانه بسازد که وجودشان بر پرده‌ی نقره‌ای، دلهره‌ها و هراس‌های زیادی را بر دل مخاطب می‌اندازند.
تازه‌ترین ساخته‌ی جسورانه‌ی پیل، از خرده داستان‌هایی در ظاهر ناهمگون و در باطن مرتبط، شکل گرفته است. داستان اول به شامپانزه‌ی اهلی و ستاره‌‌ی تلویزیون می‌پردازد که بر اثر اتفاقی غیرقابل‌پیش‌بینی به ناگهان تغییر رفتار می‌دهد و بازیگران را در چند لحظه می‌کشد. داستان بعدی به «خاندان هیوود» می‌پردازد که پدرشان به ناگهان بر اثر برخورد شی نامشخص از آسمان، جان می‌بازد و حال تنها بازماندگان این خاندان، در مزرعه‌شان در تلاشند تا سنت خانوادگی‌شان: پرورش اسب و حضور اسب‌ها در آثار سینمایی حفظ کنند اما در نهایت در یکی از پروژه‌ها از کار اخراج می‌شوند و به مشکلات مالی برمی خورند. و در نهایت داستان سوم، به صاحب یک شهربازی کوچک در اطراف مزرعه‌ی «هیوود» می‌پردازد که در تلاش است به مردم اثبات کند که با جریانی فرازمینی در ارتباط است و اینگونه پیل تهدیدی فرازمینی را آرام آرام در فضای ساکن و ساکت بیابانی فیلم تزریق می‌کند و مخاطب در هر لحظه غافلگیر می‌کند.
با این که ایده‌ی اصلی نمایش تازه‌ترین ساخته‌ی جردن پیل و نقطه‌ی کانونی فیلم رویارویی با نیروی فرازمینی است؛ اما از مباحث مهم فیلم و در واقع موضوع همیشه مطرح شده در آثار جردن چه به عنوان نویسنده چه به عنوان کارگردان و یا تهیه‌کننده، به حاشیه راندن وجودیت و استعدادهای سیاه پوستان در تاریخ است. فی‌المثل «خاندان هیوودها» که در این فیلم از نوادگان یک مربی خیالی حیوانات هستند که اولین فردی بود که در فیلم مایبریج، ظاهر شد اما مدت‌هاست که نامش فاش نشده است. اما جدای از این مسئله، ایده‌ی ثانویه و مستتر فیلم است که دلهره را به مخاطب بازمی‌گرداند؛ اینکه سرخوشی، جاه‌طلبی و منفعت طلبی یک نفر، می‌تواند سقوط شخص دیگری را رقم بزند و فی‌الواقع سیل جداگانه‌ای از پیامدها می‌تواند افرادی را ببرد که هیچ کنترل، علاقه یا مشارکتی در مسئله‌ی شر ندارند و خیلی وقت‌ها آدمیزاد، فراموش می‌کند که اعمالش چه آسیبی می‌تواند به سایر موجودات داشته باشد. فی‌المثل در حالی که ریکی به خوبی از جریانات مزرعه‌ی هیوود آگاه بود، حتی یک لحظه هم فکر نمی‌کرد که نمایش او می‌تواند زندگی دیگران را تحت تاثیر قرار دهد.
ناگفته نماند که اگرچه «نه» ممکن است نسبت به آثار قبلی پیل، کمتر مورد توجه قرار بگیرد، حتی اگر در نهایت یک مسیر روایی مرسوم‌تری را دنبال کند، اما در هر حال، با هنرمندی مواجه‌ایم که با آزادی و اعتماد به نفس برای انجام هر کاری که می‌خواهد پیش می‌رود؛ هنرمندی که می‌داند چگونه مخاطبان را به چالش بکشد بدون اینکه ذره‌ای آنها را از خود دور کند.
در نهایت می‌توان گفت «نه» مملو از چینش‌های هنرمندانه و متفکرانه‌ای است که مخاطب از پیل انتظار دارد. از لانگ‌شات‌های بی‌نظیر و لوکیشن‌های شکوهمند گرفته، تا موسیقی دلنشین، صدای سکوت، صدای اسب‌ها، صدای باد، جلوه‌های ویژه‌ی فوق‌العاده، بازی‌های اثرگذار و از همه مهم‌تر متن پر پیچ و خم. این یک تصویر ظریف و فوق‌العاده از انسان‌هایی است که به جنگ با دشمنی می‌روند که تقریبا از آن چیزی نمی‌دانند. انسان‌هایی که تمام تلاش خود را می‌کنند تا از خانه‌ی خود در برابر دشمنی که خلق و خوی و توانایی‌هایش کاملا ناآشنا است دفاع کنند. «نه» درباره انسان‌هایی است که می‌خواهند در این دره، با یک دشمن ناشناخته که در کمین است به مقابله بپردازند. «نه» یک برداشت کاملا بدیع در ژانر وحشت و علمی‌تخیلی است که مخاطب را تا انتها درگیر می‌سازد. پس شک نکنید، اگر به دنبال یک فیلم اوریجینال، خوش‌ساخت و جالب هستید که گفتنی‌های بیشتری از خوب یا بد بودن موجودات فضایی برای ارائه داشته باشد، بی‌شک «نه» فیلمی است که می‌خواهید در برنامه‌ی هفتگی‌تان قرار دهید.
یاسمن اسمعیل‌زادگان
دیدگاه‌ها
مهمان
برای ارسال دیدگاه باید وارد شوید