[حاوی اسپویلر از سریال The Sopranos]
پایان ناگهانی سریال «سوپرانوها» (The Sopranos) همچنان یکی از بحثبرانگیزترین پایانبندیها در تاریخ سریالهای تلویزیونی است. اما واقعاً این اتفاق چطور رخ داد و به چه معناست؟ سریال «سوپرانوها» در اوج دوره طلایی سینما در کنار سریالی همچون «شنود» (The Wire) به یکی از بزرگترین سریالهای تلویزیونی که تاکنون ساختهشده است تبدیل شد. همین امر سبب میشود بحث در مورد پایانبندی این سریال جذابتر باشد.
ساخت این سریال توسط «دیوید چیس» از سال ۱۹۹۹ آغاز شد. داستان فیلم مربوط به زندگی «تونی سوپرانو» با بازی «جیمز گاندولفینی» است. او بهعنوان یک آمریکایی-ایتالیایی، رهبری مافیا را در نیوجرسی بر عهده دارد و تلاش میکند میان زندگی خانوادگیاش و زندگی بهعنوان رهبر مافیا تعادل برقرار کند. سریال «سوپرانوها» یکی از سریالهایی بود که باعث محبوبیت HBO شد.
این مجموعه از همان ابتدا و در تمام طول ۶ فصل مورد ستایش منتقدان قرار گرفت و جوایز بسیاری کسب کرد بهویژه در قسمت بازیگری و نویسندگی. قسمت پایانی فیلم در سال ۲۰۰۷ منتشر شد، اما همچنان باوجود گذشت ۱۲ سال میان بینندگان این سریال اختلافنظرهایی در مورد این قسمت وجود دارد.
سریال سوپرانو چگونه تمام شد؟
قسمت آخر سریال «سوپرانوها» با عنوان «ساخت آمریکا» (Made In America) ساخته شد. در قسمت پایانی شخصیت «تونی سوپرانو» در تلاش برای پنهان شدن از مأموران پلیس است. در ادامه «تونی» از انجام برخی از معاملات صرفنظر میکند و رقیب او «فیل لئوتاردو» کشته میشود و در آخر برای صرف شام به همراه خانوادهاش به رستوران میرود. البته طرفداران بیش از اینها از قسمت پایانی سریال «سوپرانوها» انتظار داشتند.
«تونی» بیش از دیگر اعضای خانواده به رستوران هولستن میرسد و در دستگاه خودکار پخش موسیقی (جوک باکس) آهنگ «Do not Stop Believin» را انتخاب میکند و منتظر خانوادهاش میشود. هر بار که درب رستوران باز میشود، چشمهای «تونی» به سمت بالا حرکت میکنند و مشتریهایی که وارد رستوران میشود را نگاه میکند، ابتدا «کارملا» و سپس «ای جی» وارد رستوران میشوند و نهایتاً ما «مدو» را میبینیم که در حال پارک کردن ماشین خود خارج از رستوران است. یک ظرف پیاز حلقهای سوخاری که پیش از این سفارش داده شده بود، سرو میشود و یک قریبه را میبینیم که وارد دستشویی رستوران میشود و باوجود موسیقی ما همچنان کمی احساس تنش میکنیم. مدو از ماشین خارج میشود به سمت درب رستوران حرکت میکند، ما صدای در را میشنویم و «تونی» که به سمت در نگاه میکند... سپس صفحه مشکی میشود.
در سال ۲۰۰۷، در همین لحظه میلیونها بیننده در سراسر آمریکا متقاعد شده بودند که شبکه HBO قطع یا تلویزیونهایشان خرابشده است. «دیوید چیس» پیش از پایان فیلم به مدت ۱۰ ثانیه باعث سردرگمی، تعجب و حتی عصبانیت تماشاگران میشود.
نظر «دیوید چیس» در مورد پایان سریال چیست؟
در طول این سالها با توجه به پایان مبهم سریال «سوپرانوها»، جای تعجب نیست که در مورد این پایانبندی سؤالهای بسیاری از «دیوید چیس» شده است. البته مشکل اینجاست که او از همان ابتدا تصمیم گرفته که پایان مشخصی برای سریال تعریف نکند و تمایل کمی به توضیح بیش از حد موضوع دارد. «چیس» در مصاحبهای با «آلن سپینوال» گفت:
«من هیچ علاقهای به توضیح دادن، دفاع کردن، تفسیر یا اضافه کردن چیزی به قسمت پایانی ندارم. ما آنچه را که واقعاً در نظر داشتیم انجام دادیم. هیچکس تلاش نکرد پایانبندی فیلم بیرحمانه یا بسیار صادقانه باشد. هیچکس تلاش نکرد مردم را هیجانزده کند یا کاری کند که آنها با خود بگویند: «وای، خودشه...» و تلویزیون را خاموش کنند. مردم تصور میکنند که ما تلاش میکنیم آنها را شگفتزده یا آشفته کنیم و این حقیقت ندارد. ما فقط سعی میکنیم آنها را سرگرم کنیم.»
معنی واقعی پایان سریال «سوپرانوها»
هرچند «دیوید چیس» در مورد پایان سریال بارها صحبت کرده اما چندان حرف خاصی نزده است. درواقع باید همینطور هم باشد. وقتی هنرمندان و کارگردانان مجبور به توضیح کار خود میشوند اغلب این کار نتیجه خوبی به دنبال نخواهد داشت. همچنین در مورد سریال «سوپرانوها» بهتر است بدون هیچ تفسیری پایان آن را بپذیریم.
طرفداران این سریال بیش از یک دهه است در مورد اینکه واقعاً چه اتفاقی رخداده، در حال بحث و مشاجرهای بسیار پرشور هستند و این چیزی بیش از آن است که «تونی» بهسادگی کشته میشد یا به زندان یا سفر میرفت.
در نهایت آیا «تونی» مرده است؟ بله... اما نه لزوماً در آن لحظهای که فیلم تمام میشود. البته کاملاً امکانپذیر است مردی که جاکت به تن دارد هنگامی که از دستشویی بیرون میآید با یک اسلحه به «تونی» شلیک کند. پسازاینکه «مدو» ماشین را پارک میکند و همان زمانی که در رستوران را باز میکند و ما صدای زنگ در را میشنویم، تلفیقی است با صدای گلوله و صفحه سیاهی که بعد از آن میبینیم نشاندهنده مرگ است. البته دلایل زیادی وجود دارد مبنی بر اینکه «تونی» کشته نمیشود. انتخاب آهنگ «Don't Stop Believin» و اشعاری که پیش از آن میشنویم به ما میگوید که زندگی «تونی» همچنان ادامه دارد.
قسمت پایانی سریال «سوپرانوها» به دادن یک پاسخ مشخص علاقهای ندارد. بلکه همه گزینهها را بر روی میز میگذارد و ما را با انتخابمان ترک میکند، تا تأثیری که نمایش بر ما داشته است را بیشتر منعکس کند. در قسمت نهایی سریال ما فرصتی برای تجربه برخی از ترسها و پارانویاهای «تونی» به دست میآوریم. به ما گفتهشده است که مرگ چیست؟ و حالا خودمان باید آن را تجربه کنیم. گویا بهجای «تونی سوپرانو»، تماشاگران کشته میشوند، شاید بهترین راه برای نگاه کردن به این پایانبندی اینطور باشد. «شما احتمالاً هنگامیکه این اتفاق در حال رخ دادن است حتی صدای آن را نمیشنوید، درسته؟»
درصحنه پایانی فیلم، «دیوید چیس» از ما میخواهد بهجای آنکه به کشته شدن یا نشدن «تونی» فکر کنیم، سؤالات و ایدههای بیشتری درباره زندگی و مرگ را مدنظر قرار دهیم. اگر او واقعاً میخواست «تونی» را بهراحتی بکشد پس چرا پایانی مبهم را انتخاب کرد؟